Γιατί να αγωνίζεσαι; Αξίζει; της Ηλιάνας Χατζηδημητρίου

Αυτός που αγωνίζεται μπορεί να χάσει, όμως αυτός που δεν αγωνίζεται ήδη έχει χάσει.

(Bertolt Brecht, 1898-1956)

Ο τρόπος με τον οποίον όλοι τρέχουμε για να κάνουμε τα πάντα γρήγορα και βιαστικά, μοιάζει με πάλη. Είναι σαν να παλεύουμε σε έναν αγώνα με τα όπλα στα χέρια έτοιμα για τη μεγάλη μάχη. Κι αν αυτή η μάχη δεν έλθει ποτέ; Κι αν όταν έλθει έχουμε μόλις ξεμείνει από σφαίρες;

Ίσως να τρέχουμε από φόβο. Δύσκολα θα βγαίναμε από το καλοσχηματισμένο καλούπι του εαυτού μας για να χωρέσουμε σε ένα άλλο πιο στενό και κοντό που δεν είναι στα μέτρα μας και θα πρέπει να στριμώξουμε το υπερτιμημένο ''εγώ'' μας. Για άλλους αυτό ακριβώς φαντάζει βασανιστικό και ανυπόφορο. Είναι σαν να αποδέχεται κανείς και να προτιμά τον εγκλωβισμό του σε μία εικόνα που δεν του πηγαίνει, πλαισιωμένη από ένα άχαρο κάδρο που του πέφτει βαρύ και πίσω από ένα θαμπό τζάμι που κρύβει την ουσία.

Η ουσία! Ακούω μια φωνή να λέει πως η ουσία χάνεται. Νομίζω πως αυτή η φωνή είναι που την αποζητά. Δεν κραυγάζει, παρά μόνο το ψιθυρίζει. Δεν είναι η κραυγή  που θα αλλάξει τον κόσμο. Είναι η φωνούλα κάποιου που βρίσκει αυτό που του λείπει σε ένα παιδικό χάδι, μία πρωινή ''καλημέρα'', ένα ''ευχαριστώ'' από δύο τυχαίους περαστικούς που είχαν ανάγκη, μία ''συγγνώμη'' από τα μάτια κάποιου πληγωμένου, μία αγκαλιά, μία ''καληνύχτα'' από το απέναντι μπαλκόνι. Αυτός που δεν το βάζει βιαστικά στα πόδια αλλά περιμένει επίμονα κάτω από ένα κλειστό παράθυρο, σε ένα διάδρομο νοσοκομείου, σε ένα δωμάτιο κρατώντας σφιχτά ένα χέρι και δείχνοντάς του πώς να κάνει το επόμενο βήμα...

Η φωνή μουρμουρίζει πως όσοι δεν προσπαθούν να απαλλαγούν έστω και για μία μονάχα στιγμή από την ιδέα ότι πρέπει να φροντίζουν περισσότερο για το υπερτροφικό ''εγώ'' τους, χάνουν για πάντα. Η ουσία εξανεμίζεται πριν καλά - καλά καταλάβουν ότι κάποτε υπήρξε. Κι όταν πια όλα τα άλλα χαθούν μένουν με το βαθύ κενό της απουσίας· τότε που θα νιώσουν ότι ο χρόνος και οι στιγμές πέρασαν από δίπλα τους χωρίς καν να τους αγγίξουν, τότε μπορεί να αντιληφθούν τη ματαιότητα του αγώνα τους. Ενός αγώνα να μην πληγωθούν, ίσως και να μη χαρούν, να μην πασχίσουν για αυτά που άλλοι καταφέρνουν να χειρίζονται καλύτερα.

Γεννιόμαστε, λοιπόν, μια για πάντα χαμένοι, με τα πυρομαχικά μας τελειωμένα για το μεγάλο αγώνα; Μπορεί... μα ποιος αλήθεια το ξέρει; Και ποιος αλήθεια είναι αυτός ο Μεγάλος Αγώνας; Εάν η ψυχή έχει μία ευκαιρία - έστω και αιμορραγώντας - να μεγαλώσει, να σπάσει το φράγμα, αυτή χάνεται όταν από την αρχή παραδεχτούμε το μάταιο της προσπάθειας και δεχθούμε τη συντριβή.

Ο αγώνας αφήνει ουλές. Αποτυχίες και επιτυχίες· μικροί θάνατοι και μεγάλοι θάνατοι... σημασία έχει ποιον επιλέγουμε και ποιο τέλος θα θέλαμε να δώσουμε όταν έλθει η στιγμή να αποχωρήσουμε ήσυχα. Θα αφήσουμε άραγε έστω και μερικούς κόκκους σκόνης πάνω σε αυτήν την ξεφτισμένη γήινη φλούδα, για να φανεί πως κάποτε περάσαμε και παλέψαμε σε μικρούς και μεγάλους, χαμένους ή αβέβαιους αγώνες;

Ηλιάνα Χατζηδημητρίου

Βρίσκομαι λίγο πριν τα 18 και είμαι έτοιμη για την ημέρα της ενηλικίωσης ανυπομονώντας να ακούσω τις πύλες του σχολείου να κλείνουν πίσω μου. Γράφω για να σπάσω τη μονοτονία μίας ημέρας ή για να περιγράψω όσα δεν τολμώ να πω με άλλο τρόπο. Συμφωνώ με τη διαπίστωση του Σ. Μπέκετ ότι ''κάθε λέξη είναι ένας άγνωστος λεκές στη σιωπή και στο τίποτα'' και αγαπώ τα κείμενα με στόχο και πρόθεση να πουν κάτι που - ποιος ξέρει - ίσως κάποτε να κάνει τον κόσμο λίγο καλύτερο...